Winasak Na Salita

          Sa bilyong taong nabubuhay dito sa napakalaki at napakalawak na mundo, ilang tao na kaya ang nabiktima ng linyang “Peksman, mamatay man?” o kaya ng “Hindi ko kayang mabuhay ng wala ka.” O ng “Itatayo kita ng napakataas na bahay sakaling maging tayo.” Sus, grades mo nga hindi mo makuhang pataasin, bahay pa kaya? Alam ko na alam mo na mayroon pa rin talagang mga taong naniniwalang kayang mapagdikit ang Neptune at Mars o kaya nama’y  maibalik ang planetang si Pluto. Marami pa rin talagang mga taong madaling maniwala sa kung anong namumulaklak na salita na sinasabi ng isang tao lalo na kung ang taong ito ay ang higit na malapit sa kanya o ang mismong pinagkakatiwalaan niya. Napakamakapangyarihan talaga ng mga salita. Kaya nitong manghikayat, magpasaya/magpatawa, magpalungkot, mangsira at higit sa lahat, magpabago ng paniniwala ng isang tao.

           Lahat naman siguro tayo ay napangakuan na, at ang ilan sa mga ito ay maaaring natupad na, ang ilan naman ay hindi o kaya’y hindi pa. Sa mga taong nagsasabing hindi pa, umaasa pa rin ba yang naghihintay na puso mo o kaya’y pilit na pinapaniwala niyang makitid na utak mo na baka isang araw o sa makalawa o sa susunod baka sakaling gawin niya na? Mahirap hintaying mapuno ang butas na tabo, mahirap maghintay ng eroplano sa terminal ng bus. Sa madaling salita, mahirap ang umasa at mahirap ding sumugal sa isang bagay na walang kasiguraduhan kung mangyayari talaga. Lalo pa kung umaasa kang gagawin ito ng taong minsan nang winasak ang salitang binitawan niya sayo.

          Napakaraming sitwasyon ang maaaring iugnay dito. Siguro nasabihan ka na ng isa sa klasmeyt mo na “gagawan ka ng assignment o kaya’y papakopyahin ka sa pagsusulit basta pakopyahin mo muna siya. Pero pagdating ng araw, makikita mo na lang siyang parang pagong na pilit na nagtatago at pawang binabalot ang sarili sa kadahilanang ayaw niyang ibahagi ang kahit isang letra o numero ng sagot niya.” Maaari ring sinabihan ka ng nililigawan mo na “Pasensya na, pero sabi kasi ni Nanay na bawal pa akong magpaligaw,” pero makalipas ang isang araw o mahigit, ayon at sumama na siya sa taong halos pagmamay-ari na ang buong mundo dahil sa magagarang sasakyang dala niya at nagniningningang mamahaling palamuti na bumabalot sa kanyang katawan, ngunit parang binagsakan naman ng langit at lupa ang pagmumukha. Nakakatawa ring pagmasdan ang mga bagong magkasintahan na halos hindi na mapaghiwalay dahil sa parang linta kung magdikit ang dalawa. May mga pagkakataon naman na parang aso at pusa kung mag-away, at minsan rin ay abot langit ang tuwa dahil sa kung anong mga paru-paro ang kumikiliti sa kanilang tiyan. Pero kapag lumipas na ang ilang buwan, halos mag-iwasan ang dalawa sa tuwing magkakasalubong. Walang pagbuka ng bibig at paggalaw ng mata ang makikita sa kanila. Aakalain mo na lamang na hindi talaga sila magkakakilala at kailanma’y hindi nagtagpo ang kanilang mundo. Ang saklap hindi ba? Pero palagay ko, wala na yatang mas sasaklap pa sa salitang “Pangako.”

          May taong minsan na ring nagbitaw sa akin ng salitang “Ikaw lang.” Hindi ko maipagkakaila ang katotohanang unti-unting gumuguhit sa labi ko ang ngiti sa tuwing maririnig kong sinasambit niya ang mga salitag iyan. Naniwala ako. Naniwala ako sa kanya dahil nakita ko rin sa nangungusap niyang mata na totoo ang sinasabi niya. Pinaniwalaan ko ang bawat salitang lumalabas sa kanyang bibig. Ngunit sadyang napakamapagbiro ng tadhana. Ilang taon ang nakalipas, natuklasan at nakita mismo ng aking mata kung paano niya bigyang tunog ang bawat tawa niya sa tuwing kasama niya ang taong iyon.  Nasaksihan ko rin ang saya sa kanilang dalawa na minsa’y kami ang nakaramdam noon. Parang may kung anong karayum ang pilit na tumutusok sa loob-loob ko kapag nailalarawan ko sa aking isipan kung paano niya sinasabi sa akin ang salitang “Ikaw lang.” Ang hirap isipin na ang taong dating nagsasabi sayo nito ay ngayo’y pinapaniwala at pinaparamdam na iyon sa iba. Hindi ko makakalimutan ang araw na ipinagtapat niya sa akin ang lahat. Unti-unting nangingilid ang luha ko ng mga pagkakataong iyon habang hinihingi niya ang kapatawaran ko. Hindi ko na mabilang kung ilang salita na ba ang nagamit niya ngunit dalawang salita lamang ang naisauli ko “Okay lang.” Iyon ang dalawang salita na magpapaniwala sa kanya na tapos na. Dito ko napagtanto na hindi lang pala ang salitang winasak niya ang siyang wawasak sa akin kundi pati na rin ang salitang binitawan ko.

          Totoong napakamakapangyarihan ng mga salita dahil kayang-kaya nitong magkontrol sa kung anong dapat na maramdaman ng isang tao. Siguro napakadali lamang sa isang tao na magbitaw ng salita pero napakalaki ng impak nito sa taong nasabihan. Hindi biro ang bawat salitang iyong binibitawan dahil hindi lamang pagbabago sa nararamdaman ng isang tao ang maaaring maging dulot nito bagkus maaari rin nitong sirain ang ilang ulit ng pinukpok ng pako upang lalong tumibay gaya lamang ng relasyong hindi pa naghihiwalay. Ngunit kung ang salita ay maaaring makasira, maaari rin nitong tapalan ang nagdudugong sugat para madaling humilom. Maaari nitong maibalik ang dating nasira. Nasa sa atin lamang kung paano natin iingatan ang bibitawan nating salita.

Isinulat ni:                       

Mariel S. Bermejo